Hội nghị Cấp bộ trưởng về RCEP tại Thai Lan

Bảy năm đàm phán, 29 vòng thương lượng chính thức, 10 quốc gia thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và 5 đối tác thương mại đã nhất trí với các điều khoản của Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) để hướng tới mục tiêu ký kết hiệp định vào năm 2020.

Việc 15 nước hoàn tất giai đoạn đàm phán dựa trên văn bản của 20 chương trong hiệp định và hầu như toàn bộ các vấn đề tiếp cận thị trường, được đánh giá là một “thắng lợi to lớn và mang ý nghĩa biểu tưởng cao. Chiếm khoảng 30% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) toàn cầu và một tỷ lệ tương đương về dân số, RCEP 15 vẫn là Hiệp định thương mại tự do (FTA) lớn nhất thế giới và tác động của nó vượt ra khỏi tầm khu vực.

Sự  nhất trí của các bên về RCEP có thể coi như một thông điệp chống lại “con gió ngược” của chủ nghĩa bảo hộ và xu hướng phản đối toàn cầu hóa, cũng là cam kết của ASEAN đối với thương mại tự do, vốn đem lại nhiều lợi ích cho khu vực.

Điều này cũng giúp thúc đẩy lòng tin vào toàn cầu hóa. Trong một môi trường toàn cầu khi mà nhiều nước đang thực hiện các chính sách theo xu hướng dân tộc chủ nghĩa và đôi khi mang tính đơn phương, RCEP là động lực thúc đẩy chủ nghĩa đa phương và hệ thống thương mại dựa trên các nguyên tắc.

Thỏa thuận này cũng được coi là một minh chứng rõ nét cho vai trò trung tâm ASEAN và khả năng gắn kết của khối 10 thành viên này với các nền kinh tế khu vực. Khi được thực thi, RCEP sẽ mang lại lợi ích kinh tế đáng kể cho tất cả 15 nước thành viên. Theo ước tính, tăng trưởng GDP của 15 nước thành viên sẽ đạt 137 tỷ USD, khoảng 80% con số kỳ vọng khi khối có đủ 16 thành viên ban đầu là 171 tỷ USD.

Ngoài lợi ích kinh tế, RCEP còn góp phần đem lại sự thịnh vượng chung và an ninh chính trị ở châu Á-Thái Bình Dương bằng cách xây dựng sự chắc chắn và tin cậy chính trị, khiến châu Á thành nền kinh tế năng động, cởi mở, thu hết thêm nhiều thành viên tham gia, cùng hướng tới mục tiêu chung là thúc đẩy sự phát triển chung của khu vực.

Tuy vậy, dù đàm phán đã cơ bản hoàn tất, nhưng cũng không loại trừ những khó khăn, phát sinh bởi đây là quá trình phức tạp đòi hỏi các bên phải tìm ra giải pháp, điểm cân bằng về lợi ích của các thành viên, để xử lý các vấn đề còn tồn đọng và hướng đến sự thống nhất. Đây cũng là thông điệp quan trọng của các nước trong việc quyết tâm thúc đẩy chủ nghĩa đa phương đồng hành với trật tự kinh tế quốc tế hợp tác, tự do và dựa trên nguyên tắc.